Theo báo cáo của Trạm bảo vệ thực vật huyện Văn Bàn, hiện nay toàn bộ diện tích lúa xuân trên địa bàn huyện đều đang sinh trưởng phát triển tốt, trà lúa xuân sớm đang giai đoạn đẻ nhánh rộ, trà lúa chính vụ cũng đang trong giai đoạn đẻ nhánh.
Tuy nhiên, do điều kiện thời tiết diễn biến phức tạp mưa, nắng xen kẽ đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều đối tượng sâu bệnh hại phát sinh, phát triển và gây hại trên cây lúa.
Qua kiểm tra, xác minh tại một số địa phương thấy rằng trên trà lúa xuân sớm tại các xã Võ Lao, Văn Sơn, Nậm Dạng, Nậm Mả, rầy nâu, rầy lưng trắng phát sinh, phát triển và bắt đầu gia tăng mật độ, nhất là ở những chân ruộng trũng, chăm sóc kém. Mật độ trung bình từ 15-30 con/m2, nơi cao nhất là 60 con/m2 (thôn Chiềng, xã Võ Lao), chủ yếu là rầy tuổi 1 và trưởng thành, đồng thời hiện nay rầy lứa 2 bắt đầu nở rộ và gia tăng mật độ.
Trên trà lúa xuân chính vụ và muộn, rầy lứa 2 cũng bắt đầu phát sinh tích lũy số lượng, mật độ trung bình 15 - 20 con/m2, cao 40 con/m2, cục bộ có những điểm trên 60 con/m2, chủ yếu là rầy tuổi 1, 2 và trưởng thành. Rầy cám cũng bắt đầu phát sinh gây hại rải rác tại các xã Khánh Thượng, Khánh Trung, Thị trấn Khánh Yên, Hòa Mạc, Làng Giàng, Nậm Tha.
Bệnh đạo ôn phát sinh, phát triển mạnh đặc biệt trên trà lúa sớm tại thôn Chiềng 3 xã Võ Lao, tỷ lệ hại trung bình 4 – 8 % lá, cao 12 % lá, diện tích nhiễm nhẹ là 0,5 ha, ngoài ra bệnh đạo ôn cũng xuất hiện và gây hại nhẹ trên 1 số diện tích tại các xã khác trên địa bàn huyện.
Bệnh bạc lá gây hại nhẹ trên các trà lúa, đặc biệt là sau những trận mưa giông tỷ lệ bệnh tăng cao, trung bình 10 - 20 % lá, cao 40 % lá, phân bố ở các xã: Khánh Hạ, Liêm Phú, Khánh Yên Trung, Khánh Yên Thượng, Võ Lao, Nậm Dạng, tại các địa phương này bà con nông dân đã phun phòng trừ kịp thời. Ngoài ra còn có một số loại sâu bệnh khác như Ruồi đục nõn, sâu đục thân, ốc bươu vàng, vàng lá sinh lý gây hại nhẹ trên các trà lúa.
Trước tình hình sâu bệnh có diễn biến theo chiều hướng phức tạp, cơ quan bảo vệ thực vật huyện khuyến cáo bà con nông dân áp dụng một số biện pháp phòng trừ: Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, phát hiện kịp thời và có biện pháp phòng trừ hiệu quả các đối tượng sâu bệnh, không để bùng phát thành dịch; Bón phân NPK đảm bảo tỷ lệ cân đối, tập trung làm cỏ sục bùn giúp cho cây lúa khoẻ tăng khả năng đề kháng sâu bệnh.
Để tiết kiệm được chi phí, bà con nông dân chỉ sử dụng thuốc hoá học khi mật độ, tỷ lệ sâu bệnh hại đến ngưỡng kinh tế, cụ thể đối với rầy mật độ 12-15 con/khóm trở lên, bệnh đạo ôn 5-10 % lá, bệnh khô vằn 10 % rảnh và sử dụng một trong các loại thuốc như Wusso, Penalty gold, Actara 25 EC; Riêng đối với bệnh đạo ôn, sử dụng một trong các loại thuốc Filia, Fuji one 40EC, Beam 45WP.
Lương Mạnh Lộc