Trong 9 năm kháng chiến chống Pháp, cùng với nhân dân trong tỉnh và cả nước, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Huyện ủy, nhân dân các dân tộc huyện Văn Bàn được giáo dục giác ngộ đứng lên xóa bỏ chính quyền thực dân phong kiến, lập nên chính quyền mới. Phát triển lực lượng cách mạng đánh đuổi thực dân Pháp xâm lược, truy quét bọn biệt kích, việt gian, tiêu diệt phỉ thắng lợi, tiến tới giải phóng hoàn toàn.

Trong 9 năm (1946-1954), Đảng bộ huyện Văn Bàn đã lãnh đạo nhân dân và các lực lượng tại chỗ tiêu diệt 8 đồn, 2 vọng tiêu của địch; cùng bộ đội đánh thắng đồn Phố Ràng, Khau Co, Phình Ngài; tiêu diệt 438 tên địch, làm bị thương 214 tên, bắt sống 125 tên, gọi hàng 1.258 tên, cải tạo 123 tên và thu nhiều vũ khí, đạn dược.

Huyện đã xây dựng được lực lượng vũ trang tại chỗ (Đại đội 85; du kích cơ động liên xã, lúc cao nhất có 617 chiến sỹ); động viên lực lượng nhập ngũ 925 người. Lực lượng an ninh được xây dựng và trưởng thành đóng góp nhiều công sức cho kháng chiến. Huy động nhiều đợt dân công phục vụ các chiến dịch Lê Hồng Phong (màn 1, màn 2); Lý Thường Kiệt; Bắc Lai; Tây bắc; Thượng Lào; Điện Biên Phủ. Riêng 3 đợt phục vụ lớn huyện Văn Bàn đã có 2.420 lượt người tham gia, với 91.913 công.

Bên cạnh chiến đấu và phục vụ chiến đấu, Đảng bộ huyện đã giáo dục và phát động quần chúng đấu tranh chống giạc đói, giặc dốt. Từ đó làm cho thế và lực ngày càng tăng, nhân dân tin tưởng vào đảng bộ, chính quyền ra sức thi đua đóng góp sức người, sức của cho kháng chiến và kiến quốc.

Kết thúc 9 năm trường kỳ kháng chiến đầy hy sinh gian khổ, nhân dân và cán bộ, đảng viên Văn Bàn đã được Đảng, nhà nước tặng thưởng 512 huân chương, huy chương. Đó là công lao to lớn của quân và dân các dân tộc trong huyện dưới sự lãnh đạo của huyện Đảng bộ, góp phần to thắm thêm truyền thống đấu tranh cách mạng của huyện Văn Bàn. Cũng chính trong quá trình ấy, Đảng bộ, quân và dân Văn Bàn đã trưởng thành về nhiều mặt. Sau ngày giải phóng, nhân dân Văn Bàn tích cực cùng nhân dân cả nước thực hiện mục tiêu xây dựng và bảo vệ vững chắc tổ quốc Việt Nam XHCN đi đến thắng lợi.

Đồng chí: Tăng Ngọc Phòng