Trong những năm qua, cùng với vốn ngân sách nhà nước, vốn ODA, Văn Bàn có nhiều giải pháp hiệu quả để thu hút và khai thác nguồn lực tại chỗ đầu tư cho phát triển kinh tế - xã hội, cơ sở hạ tầng, đặc biệt là xây dựng nông thôn mới.

Từ khi lập thôn đến nay, người dân Nà Nheo (xã Khánh Yên Hạ) mới được đi trên tuyến đường bê tông liên thôn. Trưởng thôn Giàng A Khoa tâm sự: Trước đây, đường từ xã lên thôn là đường mòn, men theo sườn núi, phải mất 4 giờ đi bộ mới tới nơi. Từ năm 2014, bằng nguồn vốn đầu tư của tỉnh và nguồn vốn đối ứng của ngân sách huyện, tuyến đường từ xã Khánh Yên Hạ lên thôn Nà Nheo được mở rộng, cứng hóa mặt đường, nên người dân đi lại chỉ mất 30 phút, thậm chí ô tô còn lên tận thôn.

Tháng 8/2015, trận lũ lịch sử đã cuốn trôi cầu Bản Thuông (xã Khánh Yên Thượng). Cây cầu không còn, người dân trong bản chấp nhận “đánh bạc” với tính mạng, lội suối để ra xã. Thấy vậy, năm 2016, UBND huyện Văn Bàn quyết định sử dụng ngân sách huyện để đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng cầu tràn liên hợp bằng bê tông qua suối Đao, giúp 64 hộ dân không còn bị cô lập vào mùa mưa lũ. Ông Nguyễn Văn Hạnh, Chủ tịch UBND xã Khánh Yên Thượng cho biết: Nhờ nguồn vốn ngân sách huyện, mà cầu Bản Thuông được đầu tư xây dựng kịp thời, điều đó thể hiện sự chủ động, linh hoạt, hiệu quả trong việc sử dụng ngân sách địa phương.

Cầu Bản Thuông được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách huyện.

Hơn 1 năm, 18/23 ha ruộng 2 vụ của người dân thôn Ít Nộc (xã Làng Giàng) phải bỏ hoang, khiến người dân thiếu lương thực. Nguyên nhân là do công trình thủy lợi Ít Nộc bị hư hỏng, nhiều tuyến kênh bị đứt gẫy sau đợt mưa lũ năm 2016. Để khôi phục sản xuất cho người dân, huyện đã sử dụng ngân sách của địa phương, giao cho UBND xã làm chủ đầu tư, lập dự toán, hồ sơ thiết kế và tổ chức thi công. Công trình hoàn thành, đảm bảo nước cho sản xuất vụ xuân của người dân thôn Ít Nộc.

Đó chỉ là 3 trong số nhiều công trình trên địa bàn được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách huyện. Điều đáng nói, các công trình được đầu tư từ nguồn vốn do huyện thu hút, khai thác tại chỗ. Với đặc thù phát triển kinh tế chủ yếu từ sản xuất nông nghiệp, nên thu ngân sách hằng năm hạn chế. Trong khi đó, nguồn vốn đầu tư phát triển của huyện cơ bản từ ngân sách tỉnh và trung ương, song vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng trên địa bàn. Vì vậy, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện khóa XX, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đã xây dựng Đề án “Huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển huyện Văn Bàn giai đoạn 2016 - 2020”. Đồng chí Phan Trung Bá, Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn cho biết: Mục tiêu của huyện là huy động mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển, trước hết là đầu tư hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất, kinh doanh và dân sinh ở các xã đặc biệt khó khăn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống của người dân, giảm nghèo nhanh và bền vững gắn với thực hiện xây dựng nông thôn mới, hoàn thành 4 chương trình, 13 đề án trọng tâm giai đoạn 2016 - 2020 của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện khóa XX.

Huyện xác định, trong cơ cấu tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội, mặc dù không nhiều so với vốn ngân sách trung ương, vốn ngân sách tỉnh, vốn trái phiếu chính phủ, nhưng vốn ngân sách huyện rất quan trọng (gồm nguồn thu từ tiền sử dụng đất; nguồn tăng thu ngân sách huyện; thu từ hoạt động đền Ken, xã Chiềng Ken, đền Mẫu Tân An). Bởi, nguồn thu ngân sách huyện càng lớn, càng thể hiện sự tăng trưởng, phát triển của địa phương, cũng như sự năng động, linh hoạt trong điều hành, thu hút và khai thác nguồn lực tại chỗ.

Do đó, để đảm bảo nguồn vốn ngân sách huyện, Văn Bàn đã có các cơ chế, chính sách để thu hút các nguồn lực đầu tư, trong đó chính sách quản lý và khai thác quỹ đất, phát triển thủy điện, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và chế biến nông - lâm sản là trọng tâm. Xác định nguồn thu từ tiền sử dụng đất chiếm tỷ trọng lớn trong ngân sách huyện, vì vậy, hằng năm Văn Bàn tiến hành rà soát quỹ đất, tạo mặt bằng, báo cáo tỉnh đưa vào kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất, tập trung chủ yếu tại xã Tân An, Chiềng Ken, Võ Lao và thị trấn Khánh Yên. Năm 2016, huyện đã tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất được 17,5 tỷ đồng, vượt 179% kế hoạch tỉnh giao. 10 tháng năm 2017, huyện tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất được 30,02 tỷ  đồng, phấn đấu hết năm 2017 đạt 40 tỷ đồng.

Cùng với khai thác nguồn thu từ đấu giá quyền sử dụng quỹ đất, huyện chỉ đạo cấp ủy đảng, chính quyền các xã, thị trấn thực hiện thu đúng, thu đủ, thu kịp thời và vượt kế hoạch huyện, tỉnh giao để tăng thu cho ngân sách địa phương. Từ năm 2016 đến nay, nguồn tăng thu ngân sách huyện đạt 1,3 tỷ đồng. Từ ngân sách huyện, Văn Bàn đã tập trung đầu tư thực hiện các đề án trọng tâm, tập trung chủ yếu cho xây dựng nông thôn mới, phát triển mạng lưới đô thị, phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, chỉnh trang đô thị với trên 80 công trình. Các công trình sau đầu tư đã phát huy hiệu quả, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân trên địa bàn, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương và đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới, như kè chống sạt lở đường Bản Thẳm - Nậm Miện, xã Thẳm Dương; thủy lợi Mạc 1, xã Hòa Mạc; kè chống sạt lở Trường THCS Minh Lương; nhà ở bán trú cho học sinh và nhà công vụ giáo viên cho 14 điểm trường …

“Khai thác nguồn lực tại chỗ để đầu tư cho phát triển là nhiệm vụ rất quan trọng của địa phương. Tuy nhiên, việc khai thác nguồn từ đất đai, tài sản nhà nước, tài sản kết cấu hạ tầng được huyện Văn Bàn xác định phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch; đảm bảo lợi ích trước mắt cũng như lâu dài; tiết kiệm, hiệu quả; xử lý hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và các đối tượng có liên quan, đảm bảo sự tăng trưởng, bền vững cho ngân sách của huyện”, đồng chí Hoàng Văn Quang, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch huyện khẳng định.