Văn Bàn được đánh giá là địa phương có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển kinh tế nông lâm nghiệp. Xác định đây là ngành kinh tế chủ lực, trồng rừng và phát triển kinh tế từ rừng bền vững là chủ trương được Đảng bộ huyện quan tâm chỉ đạo thực hiện. Trong đó Quế là cây trồng chủ lực, góp phần phát triển kinh tế nâng cao thu nhập cho nhân dân. Mở rộng diện tích gắn với quy hoạch vùng trồng, khai thác có hiệu quả tiềm năng cây Quế đang là hướng đi bền vững. Giúp người dân nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số thoát nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng.
Thời điểm này đang vào chính vụ khai thác Quế trong năm, tranh thủ thời tiết thuận lợi gia đình chị Triệu Thị Mấy thôn Khe Cóc xã Nậm Tha đang tập trung nhân lực thu hoạch bóc tỉa một đồi Quế đã trồng được hơn 7 năm. Chị Mấy chia sẻ, do cần tiền sửa lại căn nhà nên quyết định khai thác vườn cây này, nếu để thêm vài năm nữa Quế sẽ cho giá trị cao hơn. Mấy năm nay Quế không chỉ bán Vỏ mà cành, lá, gỗ đều có thể tận thu bán được với giá ổn định. Nhanh tay dóc, bó cành Quế mang về, chị Triệu Thị Mấy phấn khởi chia sẻ.
Thu hoạch Quế tại vườn gia đình chị Triệu Thị Mấy, xã Nậm Tha
Với ưu điểm dễ trồng, ít sâu bệnh, chỉ mất công chăm sóc trong 3 năm đầu , từ năm thứ 7 trở đi có thể bắt đầu khai thác tỉa và sẽ cho giá trị cao khi trồng từ 15 năm trở lênQuế đã trở thành cây trồng truyền thống lâu đời và duy trì cho đến nay. Nhờ quy hoạch phát triển các vùng trồng Quế trọng điểm của huyện, nhân dân đã chú trọng mở rộng diện tích, áp dụng kỹ thuật trồng chăm sóc, bằng gieo ươm, trồng gối vụ trên diện tích đã thu hoạch… Đến nay huyện Văn Bàn đã có gần 700 ha Quế. Theo tính toán bình quân mỗi năm toàn huyện xuất bán ra thị trường trên 200 tấn vỏ Quế khô, cùng nhiều phụ phẩm như cành, lá, gỗ đã tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương. Nhờ đó đời sống của nhân dân tăng lên đáng kể. Nhiều gia đình đã trở thành hộ khá, giàu có thu nhập 200 đến 300 triệu mỗi năm. Tiêu biểu như các xã Nậm Tha, Tân Thượng, Nạm Dạng, Liêm Phú...
Để tận dụng tối đa sản phẩm của cây Quế, huyện đã quan tâm phối hợp tổ chức thực hiện các chương trình dự án, lồng ghép mở những lớp tập huấn nâng cao kiến thức về kỹ thuật trồng chăm sóc, thu hoạch, đến sơ chế các sản phẩm Quế có chất lượng với giá thành cao hơn, đảm bảo nhu cầu xuất khẩu. Cơ chế, chính sách khuyến khích trồng, liên kết tiêu thụ sản phẩm được các địa phương nỗ lực thực hiện…Nhờ đó cây Quế đã được nâng tầm giá trị. Cơ sở thu Mua Quế của gia đình Chị Hoàng Thị Tươi thôn Khổi Ngoa xã Liêm Phú đã trở thành địa chỉ tin cậy với các hộ dân trồng Quế ở các xã phía nam, bình quân mỗi năm cơ sở thu mua gần 100 tấn Quế Tươi. Chị Hoàng Thị Tươi cho biết nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm Quế thương phẩm, cơ sở chị Tươi đầu tư máy tuốt cành tận dụng Vỏ Quế vụn, đối với hàng Vỏ loại A thuê nhân công bào, gọt sơ chế thành Hàng ống Sáo, Điếu... Nhờ đó tạo việc làm thời vụ cho nhiều lao động địa phương.
Để phát triển vùng trồng Quế bền vững, khai thác tiềm năng cây Quế đạt hiệu quả kinh tế cao. Các địa phương tại huyện Văn Bàn đã quan tâm chất lượng giống, vườn ươm, ưu tiên nguồn kinh phí làm đường giao thông đến vùng khó khăn, để thuận tiện cho việc khai thác, vận chuyển. Lồng ghép các chương trình dự án hỗ trợ về giống, phân bón; Đưa cây Quế vào kế hoạch trồng rừng hằng năm của xã. Đồng thời có nhiều chính sách thu hút đầu tư nhằm khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế từ cây Quế. Ông Hoàng Văn Hơn - Chủ tịch UBND xã Liêm Phú cho biết có tổng diện tích hơn 700 ha, Liêm Phú có chủ trương giữ vững diện tích, quan tâm nâng cao kiến thức chăm sóc, khai thác...
Quế Ống Điếu sau sơ chế, xuất bán
Ông Hoàng Văn Quang - Phó chủ tịch UBND huyện Văn Bàn cho biết: Giai đoạn tới, huyện Văn Bàn đề ra chủ trương phát triển vùng trồng Quế hữu cơ, chú trọng phát triển, quy hoạch vùng trồng Quế nguyên liệu. Tiếp tục xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp, khuyến khích các doanh nghiệp, cơ sở chế biến sản phẩm Quế chất lượng cao đầu tư vào huyện Văn Bàn. Phối hợp sớm hoàn thiện công trình nhà máy Sản xuất và chế biến quế hữu cơ Lào Cai của Công ty cổ phần sản xuất và xuất khẩu Quế hồi Việt Nam tại xã Liêm Phú vào năm 2022. Đây là cơ hội để khai tác tối đa, nâng cao chất lượng sản phẩm từ cây Quế được trồng tại Văn Bàn.
Với chủ trương sát với thực tiễn sẽ phát huy tiềm năng và lợi thế về phát triển kinh tế đồi rừng, mang lại nhiều triển vọng cho cây Quế phát triển bền vững. Để người dân huyện Văn Bàn yên tâm trồng, chăm phát triển nguồn Quế hữu cơ, khẳng định giá trị chất lượng sản phẩm Quế Văn Bàn trên thị trường. Đây là hướng đi thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân.