Những âm thanh trong trẻo, dứt khoát từ quả mắc lính vang lên theo từng nhịp điệu múa Then cổ uyển chuyển, được các bà các chị say xưa biểu diễn.  Bên bếp lửa hồng, trong không gian nhà sàn ấm cúng bài múa như được kéo dài mãi trong niềm vui hân hoan của cả người thưởng thức và diễn viên. Hát Nôm, Múa then là hoạt động văn hóa tinh thần giàu bản sắc truyền thống không thể thiếu trong trong ngày “Tết”, ngày Lễ của đồng bào dân tộc Tày huyện Văn Bàn. Đã được gìn giữ qua nhiều thế hệ cho đến ngày nay. 

Bằng tình yêu, sự tâm huyết với văn hóa truyền thống, những người trẻ như Chị “Hà Thị Minh” xã Võ Lao huyện Văn Bàn đang từng ngày gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống dân tộc trong đời sống, cộng đồng. Ban đầu Câu lạc bộ “Múa Tày truyền thống xã Võ Lao” chỉ có vài thanh viên chủ yếu là các bà cao tuổi có cùng đam mê với câu hát điệu múa cùng tập hợp lại. Người biết hát dạy người không biết ngân nga theo nhịp điệu, người biết múa cũng trao truyền lại cho những người không biết. Đối với chị Hà Thị Minh có năng khiếu múa từ bé, đồng thời chị học hỏi qua video clip trên mạng, từ đó có kiến thức về múa và biên đạo chị hướng dẫn cho các chị em trong câu lạc bộ từng điệu múa cơ bản, biên đạo thành nhiều bài múa khác nhau kết hợp giữ múa truyền thống và hiện đại. Nhờ đó thành viên câu lạc bộ tăng lên từng ngày đến nay có hơn 30 người.

Chị Hà Thị Minh” Câu lạc bộ “Múa Tày truyền thống xã Võ Lao hướng dẫ các điệu múa cho thành viên CLB

Bà Nguyễn Thị Hòa thôn Lủ 4 xã Võ Lao, thủa nhỏ đã được nghe mẹ hát Then - đàn tính và được mẹ đưa đi cùng trong các hội xuân, lễ mừng nhà mới... Làn điệu Then du dương, trầm bổng cùng điệu múa lúc dứt khoát, khi uyển chuyển thấm vào bà từng ngày, 10 tuổi bà đã yêu thích và biết múa then. Điệu múa Then đã theo bà suốt những năm tháng cuộc đời, đến nay mặc dù ngoài 68 tuổi bà Hòa vẫn tham gia câu lạc bộ múa “Tày xã Võ Lao”. Tỉ mỉ hướng dẫn cho các thành viên trẻ tuổi từng động tác múa, với bà đó là niềm hạnh phúc không thể diễn tả bằng lời. 

Câu lạc bộ múa dân tộc tày xa Võ Lao vận động tập hợp các chị em trong các thôn bản tổ chức sinh hoạt định kỳ và luyện tập chủ yếu vào buổi tối, hoặc lúc nông nhàn. Gìn giữ các điệu múa dân tộc Tày, lan tỏa đam mê đến lớp lớp thế hệ trẻ  là tâm nguyện của rất nhiều thành viên trong câu lạc bộ. Bà Lương Thị Lên thôn Chiềng 3 xã Võ Lao hướng dẫn thành viên động tác múa đứng, quỳ, múa ngồi. Các động tác múa khoan thai, uyển chuyển, nhẹ nhàng mà dứt khoát, mang tính ước lệ... Tự hào vì bản sắc văn hóa dân tộc mình không những được duy trì mà còn được lan tỏa để lớp trẻ thêm chân trọng, giữ gìn phát huy. Nhất là khi các cháu múa đúng, múa đẹp bà Lên cảm nhận được rằng mình đã thành công. Mong muốn câu lạc bộ ngày càng phát triển để thu hút nhiều thành viên hơn. Bà lên chia sẻ

Hoạt động hơn 1 năm đến nay câu lạc bộ đã luyện tập được một số điệu múa truyền thống. Hầu hết các thành viên đều đã sắm được quả nhạc làm đạo cụ múa. Là thành viên trẻ tuổi nhất trong câu lạc bộ Chị Nguyễn Thị Định thôn Bất 1 và Lương Thị Kiến thôn Chiềng 2 tham gia đầy đủ các buổi luyện tập, biểu diễn của câu lạc bộ, 2 chị chia sẻ việc học múa nhất là điệu cổ rất khó phải kiên trì và có niềm đam mê. Bởi nhà nông chân lấm tay bùn , bận bịu quanh năm nhưng dù có khó khăn, vất vả đến đâu, chỉ cần có hội diễn, hay chương trình văn nghệ do xã, thôn tổ chức, chị và đội múa đều hăng hái luyện tập tham gia nhiệt tình. Câu lạc bộ không chỉ là nơi gặp gỡ giao lưu sẻ chia mà còn gắn kết lan tỏa gìn gìn văn hóa truyền thống dân tộc Tày.

Câu lạc bộ múa truyền thống dân tộc Tày luyện tập

Không chỉ học múa câu lạc bộ còn truyền dạy hát nôm cho các thành viên, học sinh các trường học trên địa bàn. Nhờ đó mà hát Nôm có sức sống bền bỉ trong đời sống tinh thần của cộng đồng dân tộc Tày địa phương. Bằng tình yêu với văn hóa dân tộc mình. Bà Hoàng Thị Ven thôn Vinh xã Võ Lao luôn đau đáu và mang trong mình ngọn lửa tiếp nối, gìn giữ để cho thế hệ sau biết đến nguồn cội, biết đến câu dân ca mà ông cha trao truyền lại. Bà đã tự biên tự diễn, chỉnh sửa lời các bài hát ca ngợi Đảng, Bác Hồ, các bài hát giao duyên…Để hát nên những bài hát nôm say đắm mượt mà.   

Ông Doãn Văn Vĩnh - Phó chủ tịch UBND xã Võ Lao cho biết: Xã Võ lao hiện có tới 30 thôn bản gần 14 nghìn nhân khẩu, trong đó cộng đồng dân tộc Tày chiếm trên 70%. Gìn Giữ phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là chủ trương được xã đặc biệt quan tâm, tạo điều kiện để các câu lạc bộ ngày càng phát triển.

Những con người tâm huyết với văn hóa dân tộc như chị Minh , Bà Lên, bà Ven ... đang hàng ngày chung tay cùng người dân địa phương gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị truyền thống trong đời sống mới.