Từ xưa tới nay, gia đình luôn đóng vai trò quan trọng là tổ ấm của mỗi
người, là tế bào của xã hội. Dù ở hoàn cảnh nào thì gia đình vẫn là chỗ dựa
vững chắc cho mỗi thành viên. Những năm gần đây, theo xu hướng phát triển
của xã hội hiện đại, nếp sinh hoạt của mỗi gia đình cũng đang dần có nhiều đổi
thay. Thế hệ trẻ thường chọn quan điểm sống độc lập hơn không phụ thuộc quá
nhiều vào cha mẹ và tự chủ về mặt kinh tế. Nên sau khi kết hôn chỉ một thời
gian ngắn sẽ ra ở riêng. Tuy nhiên tại huyện Văn Bàn hiện nay, vẫn có nhiều gia
đình 3 hoặc 4 thế hệ cùng chung sống hòa thuận.
Như thường lệ, sau mỗi giờ lao động, các thành viên của gia đình bà La
Thị Định ở thôn Trung Đoàn, xã Hòa Mạc lại trở về nhà. Không ai bảo ai, mỗi
người một việc chuẩn bị bữa ăn cho gia đình. Những câu chuyện vui vẻ, công việc
thực hiện trong ngày hay những dự định, kế hoạch cho ngày hôm sau đều được trao
đổi sau bữa ăn. Không chỉ là gia đình văn hóa tiêu biểu nhiều năm của xã, mà
điều đặc biệt hộ bà La Thị Định ở thôn Trung Đoàn xã Hòa Mạc hiện nay có tới 4
thế hệ cùng chung sống nhưng các thành viên đều luôn yêu thương, đoàn kết và
hòa thuận. Trong gia đình này các giá trị đạo đức, văn hóa truyền thống vẫn
được giữ gìn và phát huy. Mặc dù đã ở cái tuổi xưa nay hiếm, nhưng cả vợ chồng
cụ ông Hoàng Văn Sâm và cụ bà Hoàng Thị Lả là bố mẹ chồng của bà Định đều còn
khỏe mạnh,minh mẫn; Vẫn thường xuyên răn dạy con cháu về cách cư xử trong gia
đình, với người dân trong thôn bản. Hiện 2 cụ đã có 14 cháu nội, ngoại và 12
đứa chắt.
Từ ngày về làm dâu, bà La Thị Định đã được sống trong gia đình 4 thế hệ
và đến nay sau gần 40 năm, truyền thống gia đình nhiều thế hệ vẫn được gìn giữ.
Cũng chính từ những giá trị tốt đẹp ấy, mà các con của bà đều được dạy dỗ chu
toàn. Hiện nay, cả 3 người con của ông bà đều đã xây dựng gia đình và có cuộc
sống ổn định; Trong đó 2 người con trai công tác trong ngành Công an. Anh Hoàng
Ngọc Thịnh – Con trai út của bà La Thị Định, tâm sự: “Điều tự hào nhất đối với
anh là được sinh trưởng trong gia đình có nhiều thế hệ cùng chung sống. Và tới
hiện tại, vợ chồng anh lại được tiếp nối truyền thống ấy”.
Dù cuộc sống còn bộn bề, sống dưới một mái nhà với nhiều thế hệ, nhưng
mọi người đều luôn tôn trọng, chia sẻ và nhường nhịn lẫn nhau. Trong gia đình
chưa xảy ra va chạm giữa mẹ chồng, nàng dâu. Bản thân bà La Thị Định luôn làm
tròn bổn phận của người con dâu hiếu thảo, chăm sóc bố mẹ chồng và giờ đây bà
lại bảo ban con dâu của mình giữ gìn nền nếp đó.
Đến với gia đình ông Lục Văn Khìn ở thôn Chút xã Hòa Mạc, cũng là 1 hộ
gia đình văn hóa tiêu biểu có 4 thế hệ cùng chung sống. Ông Khìn được đánh giá
là cần cù, chịu khó trong lao động, gương mẫu, nhiệt tình tham gia các phong
trào ở địa phương. Gia đình sống hạnh phúc, nuôi dạy các con ngoan, hiền, hiếu
thuận với cha mẹ; Có những đóng góp tích cực đưa phong trào nông dân sản xuất
giỏi của địa phương ngày càng phát triển. Gia đình ông Khìn hiện có 8 nhân
khẩu, gồm bố mẹ đẻ, vợ chồng ông cùng các con và cháu nội của mình. Thế nhưng
trong gia đình ông lúc nào cũng đầy ắp tiếng cười. Mặc dù cụ ông và cụ bà đã
hơn 80 tuổi nhưng vẫn còn nhanh nhẹn, khỏe mạnh. Vì thế mà hàng ngày 2 cụ vẫn
giúp đỡ con, cháu việc nhà, chăm sóc các chắt. Luôn rèn cho con cháu một lối
sống văn hóa lành mạnh, có nề nếp.
Gia đình là tế bào của xã hội, gia đình có ấm no thì xã hội mới phồn
vinh. Nhận thức được điều đó nên vợ chồng ông Khìn luôn trăn trở làm giàu chính
đáng ngay trên mảnh đất quê hương mình. Để thực hiện được điều đó, ông đã tới
nhiều nơi để tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm phát triển kinh tế. Hiện nay,
gia đình ông Khìn đã trở thành hộ tiêu biểu của thôn với mô hình kinh tế tổng
hợp. Bằng sự cần cù, chịu thương, chịu khó và đồng lòng của các thành viên
trong gia đình; Mỗi năm gia đình ông Khìn sau khi trừ chi phí cho thu nhập trên
100 triệu đồng. Từ đó gia đình ông đã đảm bảo được cuộc sống ổn định và mua sắm
tiện nghi phục vụ sinh hoạt được đầy đủ hơn.
Ông Lục Văn Khìn chia sẻ: “Chuyện trong gia đình như mỗi cây, mỗi hoa,
mỗi nhà mỗi cảnh. Điều quan trọng ở đây, để gia đình thực sự là tổ ấm thì phải
giữ được truyền thống đạo lý và mỗi người đều phải có ý thức trách nhiệm vun
đắp xây dựng, giữ gìn. Đặc biệt, bậc làm cha làm mẹ luôn phải gương mẫu mới răn
dạy được con, cháu mình”.
Không chỉ biết xây dựng cuộc sống gia đình phát triển mà cả gia đình bà La Thị Định và ông Lục Văn Khìn còn luôn
quan tâm tới cuộc sống tình làng nghĩa xóm, thường xuyên giúp đỡ mọi người xung
quanh. Đồng thời thực hiện tốt các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng
và Nhà nước, quy định của địa phương. Hàng năm đều được công nhận gia đình văn
hóa tiêu biểu.
Phải khẳng định rằng, lợi ích lớn nhất mà tất cả các thành viên sống
trong cùng một mái nhà, ở những gia đình đang chung sống nhiều thế hệ nhận được
là tình cảm, vốn sống. “Trẻ cậy cha, già cậy con” nét văn hóa truyền thống đó
đã đi vào đời sống bao thế hệ người Việt Nam. Vì lẽ đó mà tồn tại những gia
đình “tứ đại đồng đường”, "ngũ đại đồng đường" để các thành viên
trông cậy, chăm sóc lẫn nhau và lưu giữ những nét đẹp gia đình truyền thống.
Hà Phương, Trung tâm VHTT-TT